بررسی دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی ایران

در این مقاله دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزۀ اقتصاد با بهره‌گیری از آمارهای رسمی و تحقیقات انجام‌گرفته بررسی شده است. در بین شاخص‌های متنوع و گاه متعارضی که برای رشد و توسعۀ اقتصادی طرح می‌شود، در اینجا بر توسعۀ زیرساخت‌ها، رهایی از وابستگی به خام‌فروشی نفت، مسئلۀ تولید ثروت و خودکفایی و توزیع عادلانۀ ثروت در جامعه تأکید شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که دستاوردهای انقلاب در توسعۀ زیرساخت‌ها و در مقایسه با شرایط قبل از انقلاب بسیار خوب و در مواردی چشمگیر بوده است، به‌خصوص در توسعۀ آب، برق، تلفن، گازرسانی به شهرها و روستاها، ساخت مسکن مستحکم و توسعۀ راه‌ها به‌ویژه در مناطق روستایی و محروم. دستاوردهای اقتصادی در حوزۀ کشاورزی و خودکفایی، رشد درون‌زای برخی صنایع جدی بوده، اما با وجود توسعۀ صادرات غیرنفتی و رشد صنایع تبدیلی و پتروشیمی همچنان تکیه بر خام‌فروشی نفت بوده و تحول بنیادینی در این بخش رخ نداده است. در توزیع درآمد و کاهش فاصلۀ مرکز-پیرامون و کاهش فاصلۀ بین نقاط شهری و روستایی تحولات اساسی رخ داده است، هرچند براساس برخی شواهد پس از جنگ و طی سالیان اخیر، با بازگشت به فرهنگ اشرافی فاصلۀ درآمدی اقشار ضعیف و ثروتمند افزایش پیدا کرده است.